PLC Programlama
Kontrol içeriğini PLC hafızasında saklamak için programlama konsolunu kullanmak
ya da kişisel bilgisayar kullanmak gibi farklı yollar vardır. Program, devre sembolleri
(merdiven diyagram) kullanılarak yapılabileceği gibi doğrudan komutlar (öğretici dil) ile de
yapılabilir.
1.2.1. Merdiven Diyagram ile Programlama
Merdiven (merdiven) diyagramı ile programlamada semboller kullanılır. Röleli
kontrole alışık olanlar için merdiven diyagramı ile program yapmak daha kolaydır. Fakat
komutların kullanımını da mutlaka öğrenmek gerekir.
Merdiven diyagram ile program yazmak röleli kontrolde çizilen ardışık diyagrama çok
benzemektedir. Fakat ardışık diyagramda kullanılan semboller ile merdiven diyagramında
kullanılan semboller farklıdır.
Aşağıda basit bir devre gösterilmektedir. Rölenin bobin ve kontağı ardışık diyagramda
gösterilir. Fakat merdiven diyagramda, rölenin bobin ve kontağını çizmeye gerek yoktur.
PLC’de hangi giriş şartlarında hangi çıkış ya da çıkışların aktif olacağını belirtmek yeterlidir.
PLC, rölenin fonksiyonlarına da sahiptir. Bu nedenle röleyi çizmeye gerek yoktur.
Aşağıdaki diyagram X1 (“a” kontak), X2 (“b” kontak) ve Y0’ın kullanıldığı bir ardışık
diyagramı ve merdiven diyagramını göstermektedir.
Merdiven diyagramı, özel öğretici dil kullanılarak da açıklanabilir. Öğretici dil ile
yapılan programda, işlemin sırasını ve yöntemini görebiliriz. İşlemin sırası ve yöntemi,
programın analizi açısından önemlidir. Programın, sol ana hattan başlayıp sağ ana hatta
doğru çalışan her satırı “ünite” olarak tanımlanmaktadır. Bir satır, merdiven diyagramında
bir ünitedir.
Bir ünitenin başlangıcı öğretici dilde LD komutu kullanılarak gösterilmelidir. Ünite
sağ tarafta sona erdiğinde de öğretici dil için OUT komutu kullanılmalıdır. Aşağıdaki şekil
buna bir örnek olarak verilmiştir. Öğretici dil her PLC üreticisi firma için farklı komutlarla
yazılmaktadır. Fakat komutlar farklı olsa da mantık hemen hemen tüm ürünler için aynıdır.
Bu kitapta, donanımımız MITSUBISHI firmasına ait olduğu için aynı firmaya ait olan
öğretici dil kullanılmıştır.
