Thyristörlerle Motor Dönüş Yönünü Değiştirme

Şekil 1.18 – D.A motorlarda thyristörlerle dönüş yönünün değiştirilmesi

Şekil 1.18 ‘de bir doğru akım motorunun iki thyristör kullanılarak devir yönünün değiştirilmesi görülmektedir. Doğru akım motorunun uyartım sargıları gösterilmemiş olup, ayrı bir D.A. kaynağından sürekli beslenmektedir. Alternatif akım kaynağına bağlı olan devre, thyristörlerle yarım dalga doğrultularak motora verilir.

S₁ anahtarı kapatıldığında pozitif alternansta akım R₃ direnci ile sınırlandırılarak D₁ diyodundan geçerek Th₁ Thyristörünün gateine gelir. Bu anda Th₁ thyristörünün anodu (+), katodu (-) alternansta olduğundan iletime geçer. R fazından gelen akım Th₁ thyristöründen, motor endüvisinden geçerek devresini tamamlar.

Motor ileri yönde dönmeye başlar. Alternans yön değiştirdiğinde Th₁ yalıtımdadır. S₁ anahtarı kapalı kaldığı sürece her pozitif alternansta yukarıdaki olay tekrarlanır motor ileri yönde dönmeye devam eder.

S₁ anahtarı açıldığında Th₁ thyristörü gate polarması alamaz ve yalıtıma geçer. S₁ anahtarı açıkken S₂ anahtarı kapatıldığında Th₂ thyristörünün anodu (+), katodu (-) alternansda olduğunda R₂ direnci ve D₂ diyodu üzerinden tetikleme alarak iletime geçer. Mp ucundan gelen akım endüviden ve thyristörün üzerinden geçerek devresini tamamlar. Endüviden geçen akımın yönü değiştiğinden motorun devir yönü değişmiştir. Alternans yön değiştirdiğinde Th₂ yalıtımdadır. S₂ anahtarı kapalı kaldığı sürece her negatif alternansta yukarıdaki olay tekrarlanır motor geri yönde dönmeye devam eder.

S₁ ve S₂ anahtarları ikisi birlikte kapatılmamalıdır. Kapatılırsa endüvisinden AA, uyartım sargısından D.A. geçen motor çalışmaz.