Ses Sisteminde dikkat edilmesi Gereken Hususlar

YENİ BİR SES SİSTEMİ KURARKEN

– Satın alacağınız cihaz ne olursa olsun, sesini dinlemeden ve test etmeden almayin.
– Amplifikatörünüzün, hoparlörlerinizin gücünün ve müzik dinlediğinizodanın boyutlarının birbirleriyle orantılı olmasına dikkat edin.
– Ses sisteminiz için satın alacağınız bütün cihazların aynı fiyat ve kalite sınıfında olmasınada dikkat edin.
– Bir ses sistemi kurarken, aynı markanın değişik ürünlerinin birbirleriyle uyumlu olduğunu unutmayin.
– Aletleri test ederken herbirinde uzun süre dinlediğiniz bir CD nizideneyiniz, aynı CD size her alette değişik bir tını verecektir.

HOPARLÖRLERİ YERLEŞTİRİRKEN NELERE DİKKAT ETMEK GEREKİR?

Hoparlörlerin yerlestirilmesinde en iyi yöntemlerden biri bu ikihoparlörün arasindaki mesafenin, oturma konumunuz ile hoparlörlerarasindaki mesafe kadar olmasidir. Odanin enine bağlı olarak bu mesafeaz olabilir ama daha fazla olmamalidir. Diyelim ki hoparlörlerikoyacağiniz yer ile oturduğunuz yer arasindaki mesafe 3 metre. O zamanhoparlörlerin birbiri arasindaki mesafede 3 metre olmalıdir. Mümkünolduğu kadar her iki hoparlör içinde ayni ses ortamı oluşturulmalıdır.Mesela bir hoparlör hiçbir zaman bir cismin arkasında durmamalı yadasol hoparlör cam kenarinda dururken sağ taraftaki de kitaplarla dolubir kütüphane yanında olmamalıdır. Bu ses dengesini olumsuz yöndeetkiler.

SES SİSTEMİNİZİN PERFORMANSINI YÜKSELTMEK İÇİN TAVSİYELER

– Sisteminize elektriği tek bir kaynaktan almaya özen gosterin.
– Cihazlarınızı 20-25 gün gibi uzun sure kullanmayacaksanız mutlaka fişten çıkartın.
– Hoparlör kablolarınız ile elektrik kablolarını yan yana getirmemeyeçalışın. Çünkü elektrik akımı ses kablolarınızdan geçen sessinyallerini bozabilir.
– Amplifikatörünüzle hoparlörleriniz arasindaki kablo bağlantısınımümkün olduğu kadar kısa tutun ve kabloların çok fazla dolasmamasınaözen gosterin.
– Yüksek akım çeken cihazların elektriğini asla sisteminiz üzerinden almayin.
– Ses sisteminizin yakınında açık halde cep telefonlarınızı bırakmayin,hele hoparlörlerin üstlerine açık bir cep telefonunu asla bırakmayin.
– Manyetik akım içeren (aktif-çalisir vaziyette olan) cihazlar vehoparlörler üzerine CD, kaset ve plaklarınızı koymayın, zarar verebilir.
– En az altı ayda bir hoparlör kablolarınızın uçlarını birer santimkesin. Çünkü kabloların uçları zamanla kararır, oksitlenme yapar. Budasesi etkiler.
– Ses sisteminizde kalın kaliteli hoparlör kablosu kullanin bu sesi olumlu yönde oldukça etkileyecektir.
– Eğer hoparlörünüz bi-wire (frekans ayrımlı) bağlantılı ise (bas vetiz sürücüler için ayrı ayrı kablo girişleri) aradaki köprülerikullanmak yerine hoparlör kablosundan bir parça ile köprüleme işleminiyapın daha iyi sonuç elde edersiniz, yada en iyisi iki kablo ilebi-wire kullanin, uzmanlar bi-wire bağlantının sesi %30 iyileştirdiğinisöylüyor.
– Kablolamayi yaparken (+), (-) uçların doğru bağlandığını mutlaka kontrol edin.
– Kabloları hoparlöre bağlamanın en iyi yolu connectorlerle değil çıplak olarak bağlamaktır. Bunu tercih edin.
– Hoparlör kablonuzu her 15, 20 cm de bir + yi -, – yi + yönünebükerseniz (twist ederseniz) ses kalitesini oldukça yükseltmişolursunuz.
– Hoparlörlerinizin altında çivileri veya ayakları yoksa, çıkan sestekomşularınizı rahatsız ediyorsa, hoparlörlerin altına tahta perdehalkaları içine koyduğunuz tenis toplarını yada ikiye kestiğinizsilgileri yerleştirebilirsiniz.
– Altı ayda bir hoparlörünüzü kasaya bağlayan vidalari kontrol edin,gevşemisse sağlamlaştırın. En ufak bir gevşeme sesi etkileyecektir.
– Hoparlörünüz küçük bile olsa hicbir zaman cam yüzeyler uzerine yadayakınına koymayın ve pencerelerden mümkün olduğu kadar uzak tutmayacalışın. Çünkü cam sesi oldukça etkiler.
– Oturduğunuz yerin arkasındaki duvarı kalın malzemeler ile kaplamanız sesin daha iyi gelmesine yardımcı olur.
– Sisteminizdeki cihazları hiçbir zaman üst üste koymayın. Aralarındadaima bölücü bir cisim olsun. Bu rezonans oluşmasını engeller.
– Cihazlarınızı asla yere koymayın.
– Ses siteminizi koyduğunuz zeminleri rezonansı engellemek icin ağır ve sert malzemelerden seçin.
– Cihazların bakımını daima kuru ve yumuşak bir bezle yapın. Islak bez, deterjan, kimyasal madde kullanmayın.
– Kaset çalarınızın kristal kafalarını, capstain milini ve lastiğinihaftada bir alkollü bir pamukla temizlerseniz hem kasetleriniz ve kasetçalarınız uzun ömürlü olur hemde sesi daha kaliteli dinlersiniz. Ayricakafaların belirli süreler sonra demanyetize edilmesi gerektiginiunutmayin.
– İstediginiz radyo istasyonunu net bir sekilde dinleyemiyorsanız,anteninizin uç kısmına bir miktar kalın bakır kablo ilave edin,eskisinden iyi dinleyeceksiniz.
– CD lerinizin daha iyi tınlamasını istiyorsanız dinlemeden önce birmıknatısın üzerine koyun, sonra dinleyin, kesinlikle daha iyitınladığını göreceksiniz.
– CD lerinizdeki küçük çizikleri üzerlerine diş macunu sıkarak yumuşak deri bir bezle ovup çıkartabilirsiniz.

PLAKSEVERLER

– Hicbir zaman büyük yapraklı bir çiçeği pikabınızın yanına koymayın.Çünkü çiçeğin yaprakları elektro-statik elektriklenme yaratarakpikabınızdan rahatsız edici seslerin çıkmasına yol açabilir.
– Bir çok plaksever plakların yerleştirildiği plato uzerindeki lastik çember yerine aynı kalınlıkta keçe kullanıyor.

Sisteminizin evinizde nasil kurulup ayarlandigi sistemin müzikalperformansinda büyük farklar yaratir. Kisiden kisiye degisen sesfarkliliklari çok küçük olmasina ragmen bir araya geldiklerindesistemin performansini dramatik olarak artirirlar. Sistem kurulum veayarlamalari beceri, bilgi, sabir ve sistemden son noktaya kadarperformans ortaya çikartma azmi gerektirir. Bir kurus dahi harcamadanelde edilen ses iyilesmesini basarmanin verdigi keyif en büyük ödüldür.

Tüm sistem kurumlari iyi hoparlör yerlestirme temeline dayanir. Buayarlamayi kabaca yaptiktan sonra iyilestirmeler üzerineçalisabilirsiniz. Sisteminizin sesi düzeldikçe ufak performansdegisimlerine daha kolay alisacaksiniz.

Bu degisiklik aynen bir Grand Prix sürücüsünün lastiklerindeki yarimlibrelik hava basincinin yarattigi farkliligi hissetmesine benzer.Belli bir seviyenin üzerindeki performanslarda küçük bir degisiklikbile çok büyük farklilik yaratir. Ilerde daha detayli anlatacagimizsistem kurulum teknikleri,

• Hoparlörleri ve koltugu en iyi ses için yerlestirir.Uygun hoparlörlerve dinleme mekani olmadan yapacaginiz diger tüm kurumlar iseyaramayacaktir.
• Odaniza akustik düzenleyiciler yerlestirin. Sistem performansinabüyük etkileri oldugundan, ortalam
a sesten mükemmel sese ulasmak içinyararlidirlar.
• Interconnect’leri AC kablolarindan uzakta tutarak baglayin. Egerbirbirlerine yakin olmak zorundaysalar paralel pozisyon yerine dik açipozisyonunu tercih edin.
• Cd transport ve digital prosesör arasindaki digital databaglantilarini analog interkonnektlerden uzak tutun. Digital kablolarintasidigi yüksek frekanslar gürültü üretebilir ve analog sinyalibozabilir.
• Pikap çalisirken, digital cihazlari kapatin.
• Interkonnekt ve hoparlör kablolarini mümkün oldugu kadar kisa ancak sag ve sol kablolari esit tutun.
• Cihazlari yeterli havalandirma için uygun biçimde yerlestirin. Asiri isinma cihazin ömrünü kisaltacaktir.
• Hoparlör kablolari ve baglanti noktasi arasindaki baglantinin uygun oldugundan emin olun. Baglantilari iyi sikistirin.
• Temizleme sivisi ile fis ve baglantilari düzenli olarak silin.
• Preamfi ve power amfi arasinda yeterli mesafe birakin power amfininbüyük transformatörleri 60Hz’lik bir vizilti üretirler. Bu phono katiolan preamfiler için çok zararlidir.
• Cihazi saglam, dayanikli bir sehpanin üzerine yerlestirin, vibrasyon sistem performansini azaltabilir.
• En iyi AC fis polaritesini ölçmek için bir voltmetre veya polarite metre kullanin.
• Dinleme mekaninizda floresan isik, dimmer isik kullanmayin.
• AC güç kondisyoner’lerini deneyin. Bazi sistemlerde çok büyük orandaiyilestirme sagladiklari görülüyor. Ancak bazen de sistem performansiniazalttiklari da oluyor.
• Izalasyon ayaklari High-End AC güç kablolari gibi aksesuarlarideneyin. Bu aksesuarlari kisa sürede iade ettiginizde paranizi tamamengeri almaniz kosuluyla satin almanizi tavsiye ederim.

High-End sistemi veya cihazlari seçerken bu 10 ana hatti takip edin. 1– Bütçenizi olusturun. Bir cihazi veya sistemi satin alirken sizi uzunvadede mutlu edecek olani tercih edin. Ilk seferde dogru olani yapin.

2 – Bilgili bir tüketici olun . High-End audio hakkindaedinebileceginiz tüm bilgiyi edinin. Dergi degerlendirmelerini okuyun,High-End audio bayilerini ziyaret edin. Ev ödevinizi yapin.

3 – Saticinizla iyi bir iliski kurun. Parça seçimi ve sistem kurulumunda en iyi bilgi kaynagi o olabilir.

4 – Sinerjistik olarak bir arada çalisabilecek cihazlari bulun.High-end audio saticiniz bu konuda da size tavsiyelerde bulunabilir.

5 – Ürün seçerken müzikal kalitesine bakin, Teknik performansina, özelliklerine, fiyatina ve markasina degil.

6 – Dikkatli seçim yapin. Bir çok düsük fiyatli ürünler yüksek fiyatlibazi ürünlerden daha iyi ses veririler. En yüksek standardi olusturmakiçin gereken zamani harcamaktan kaçinmayin.

7 – Ürünü satin alacaginiz cihazin üreticisinin müsteri servisi vegüvenilirlik açisindan reputasyona sahip olmasini tercih edin.

8 – Imkan varsa almaniz olasiligi olan cihazi eve götürüp kendi sisteminizle dinleyin.

9 – Sistem kurulumu sirasinda saticinizdan yardim alin.

10 – Aksesuarlari sisteminizi kurduktan sonra satin alin.

Dolby Surround – Dolby Digital – DTS – THX Sistemler

4+1 ses sisteminiz varsa ön sağ ve sol hoparlörleri monitorunuzun yadaTv nin yanlarına yerlestirebilirsiniz.Manyetik korumalı olduklarındanmonitorden yada Tv den etkilenmezler. Oturacağınız yer buyerlestirdiginiz hoparlorlerle ve sizin arasında bir uçgencizilebilecek şekilde olmalıdır.

Arka hoparlörler ise genelde ön hoparlörlerle aynı paralelde olacakşekilde oturacağınız yerden daha geride bir yerekoyulmalıdır.Aralarındaki mesafe için tam olarak belirtilebilecek birdoğru ölçü olmamakla birlikte ön hoparlörlerin yakınlığının aynısıolmaları ya da bunu ancak yarısı kadar daha geçebilecekleri tavsiyeolunur.Doğru pozisyona ulaştığınızı genel olarak şöyle anlarsınız: önsol hoparlörden arka sağ hoparlöre ve arka sol hoparlörden ön sağhoparlöre çizeceğiniz doğruların oluşturduğu çarpının tam ortasında yada ön hoparlörlere yakın bir kısmında olmalıdır oturduğunuz yer.

Hoparlörlerin kulaklarınıza yakın mesafede kulaklarınızdan biraz dahaaşağıda olması da önerilebilir.Bu yüzden kendi ses sisteminizle gelenayaklara arka hoparlörleri takarak onları yükseltmeniz eğer böyle biraksesuar gelmediyse piyasadaki sistemler genelde standart tripodlarauyum sağlayabilecek boşluklara sahip olduğu için bunları dakullanabilirsiniz.

Sisteminiz 5+1se yani yerleştireceğim bir hoparlör daha varsa işte bumerkez hoparlörü de monitörünüzün yada Tv nin üstüne tercihen birkoruma padinin üstüne koyarak yerleştirmelisiniz.Eğer monitörünüz yadaTv niz tavsiye ettiğimiz gibi en azından 17”-19” veya 84 ekrandanbüyük ise ya da yüksek bir yerdeyse merkezi hoparlörünüzün yönünü birazaşağı bakacak şekilde ayarlamanız daha iyi olacaktır.

Tüm bu pozisyon ayarlarını yaptıktan sonra seçtiğiniz bir filmimümkünse bol efekt içeren filmlerden birini DvDRom yada DvD Playerayerleştirin ve denemeler yaparak tam performansa ulaşmaya çalışın.Birkarşılıklı konuşma sahnesi açtığınızda ses monitörünüzün içindengeliyormuş gibi olmalıdır ve aksiyon sahnelerindeyse her sesin geldiğiyönü tam olarak ekrandaki görüntüye eşdeğer bir şekilde arka ve önhoparlörlerinizden hissedip duyabilmelisiniz.

Şimdi bazı zeki okuyucular belkide en önemli parça olan Sub-Wooferıunuttuğumuzu düşünüyorlar ama unutmadık sadece sona sakladık: Sessistemimizin Bass sesleri sağlamaya yarayan bu güçlü parçası geneldeodanın bir köşesine kenarlarından 5er Cm kalacak şekilde yerleştirilirama köşelerde onu koyacak yer bulamıyorsanız bir duvara yakın koymanızıkesinlikle önereceğim çünkü gerçek Bassı ancak böyle alabilirsiniz.Sub-Wooferınızı yerleştirdikten sonra Bass ayarınıda yaparak kendidinleme zevkinize göre bir ayarda sabit bırakıp artık Sub-Wooferısadece o aksiyon sahnesinde sizi yerinizden hoplatıcak çılgınsahnelerdeki muhteşem desteğiyle hatırlayın ve birdaha sadece tozunualmak için yanına gidin.

THX Sistemler

Sesler daha berrak… Görüntüyle birlikte akıp gidiyor… Kendinizifilmin içindeymiş gibi hissetmek sıradan bir olay haline gelmiş. Hanielinizde olsa kalkıp lazer kılıcınızı kınından çekivereceksiniz…Bütün bunlar nasıl mı oldu? George Lucas gururla sunar…
Ev sinemasına göz kırpan herkes, son dönemde cihazların üzerindebeliren THX logosunun farkına varmıştır. Daha da ilginci, bu logonunaltında küçük puntolarla yazılmış olan bir Lucasfilm ibaresi gözeçarpar. Tahminler doğrudur: yine bir George Lucas numarasıyla karşıkarşıyayız. THX, George Lucas’ın yıldız gibi parlayan firmasıLucasfilm’in sinema salonlarına, ses sistemlerine, multimedia veotomobil sistemlerine verdiği bir uygunluk lisansı aslında. Bir türkalite/standart onay belgesi. THX’in
ne olduğunu ayrıntılarıylaanlatmadan önce, kısa bir özet geçelim. Üzerinde THX logosunugördüğümüz sistemler ses performansı olarak Lucasfilm tarafındanonaylanmış, yüksek düzeyli ürünlerdir. Kısacası, ”iyidirler.”

THX’in adı, George Lucas’ın ilk uzun metraj filmi ”THX 1138”dengeliyor. Lucas hayranlarının ”Ustanın en iyi filmi dedikleri 1970tarihli yapımda Robert Duvalle ve Donald Pleasence başrollerindeydi.Yapım ekibinde Francis Ford Coppola, filmin müziklerinde de LaloSchifrin gibi bir deha yer alıyordu. Kısacası daha ilk filminde biryıldızdı Lucas. Film, ilaçların ve seksin yasaklandığı, insanlarınınadının kodlardan oluştuğu, yönetimin teknolijiye devredildiği bir dünyageleceği üzerine kuruluydu. Yani biraz ”Büyük Birader”, biraz ”CesurYeni Dünya”, biraz Logan’ın Kaçışı arası bir filmdi THX 1138. Lucas’ıngörüntüye ve sese düşkünlüğünün ilk kanıtı olacak denli de sıra dışıbir yapımdı.

THX Nedir?

THX, sinema salonlarının, ev sinema sistemlerinin akustik performansınıarttırmaya yarayan bir ses düzenleme yöntemi. Lucasfilm’in geliştirdiğibu teknolojiye uygun standarttaki ürünler, yine Lucasfilm tarafından”test edilip onaylandıktan” sonra, THX sertifikasını alıyorlar. Sondönemde, THX sertifikası alan ürünler kervanına, otomobil sessistemleri ve bilgisayar/multimedia ürünleri de katıldı. THX’invarlığı, temelde şu gereksinime dayanıyor. Filmlerin postprodüksiyonaşamasındaki ses düzenlemeleri, özellikle son 25 yıldır daha büyük birözenle yapılıyor. Yönetmenler, teknik ekipler, izleyicinin üzerindeyaratmak istedikleri etki için sesten bol bol yararlanıyorlar. Ancakhem sinema salonlarının, hem de ev sinema sistemlerinin mekanın kendiyapısına bağlı olarak çok farklı performans göstermesi, George Lucasgibi bir titizlik abidesini sinema sektöründe yeni ses standartlarıgeliştirmeye itiyor. Sonuçta da karşımıza THX çıkıyor. Bu standartsayesinde, izleyicilerin yönetmenin gerçekleştirmek istediği etkiyedaha yakın bir ortam içinde bulunmaları mümkün.

Evde THX’e ne gerek var?

THX’le ilgili bilmeniz gereken iki temel şey var. Birincisi, evsineması tipik bir sinema salonuna göre büyük farklılıklar göstermesi.Temel fark, mekan özelliklerinden kaynaklanır. Büyük bir sinemasalonundaki ağır perdeler, kaplamalı duvarlar, kumaş kaplı koltuklar vekalabalık, sesin belli bir düzeyde emilmesine neden olur. Bu nedenle,filmlerin ses kayıtları, bu emilme göz önüne alınarak düzenlenir. Oysaaynı kaydı evin bir odasına kurulmuş olan ev sineması sistemiyleoynatmaya/dinlemeye çalıştığınızda, fazlasıyla ”parlak” seslerlekarşılaşırsınız. Kısacası, duyduğunuz sesler, yönetmenin sizinduymanızı istediği sesten çok farklı, kimi zaman da film izlemenintadını kaçıracak denli parlaktır. İkincisi de, film ses kayıtlarıylamüzik kayıtlarının, ses sistemlerinden farklı farklı özelliklerbeklemesi. Bu nedenle, sistemin patlama seslerinin, özel efektler,konuşmalarının ve müziğin gerektirdiği farlı performanslarıgösterebilmesi gerekir. İşte bu durumun farkına varan George Lucas’ınsunduğu çözüm, THX.

THX, DVD’de ya da film seslerinin kaynağında sinema salonuna görekodlanmış olan sesleri işleyerek ev sinemasına uygun hale getirir. THX,yüksek frekanslı seslerin yeniden eşitlenmesiyle ev içinde dengeli birses sağlar. Bir tek cümleyle özetlediğimize bakmayın, bu işlem teknikolarak epey karmaşık.

THX ne yapar?

Sinemalarda surround sesleri vermek için salonun kıyısında bir çokhoparlör bulunur; oysa ev sinema sistemlerinde, bu hoparlör sayısıgenellikle ikidir (son sistemlerde, arkaya eklenen iki surroundhoparlörle birlikte bu sayı dörde Sub woofer ve back center ile altıyaçıktı). THX, bu farklılığın yaratacağı performans sorununu gidermekiçin ön ve surround hoparlörler arasında bir ”ses rengi eşlemesi”işlemini üstlenir. Böylece odanın içinde ”hareket eden” sesin tonunudengeler. Dolby Pro-Logic ses işlemesinde, her iki surround hoparlöreses veren surround kanallar mono bir sesle beslenir. Bu kanallara tıpkısinemada duyduğunuz gibi yaygın, dolaylı bir ses verebilmek için THXses sinyallerini dekorelasyon sürecinden geçirir. Bu süreç, önhoparlörlerden duyduğunuz sesle surround hoparlörler arasında zamanaçısından küçük bir farklılık yaratır; böylece iki farklı sesduyarsınız ve zihninizde ”psikoakustik” bir mekan hissi oluşur.Digital 5.1 kayıtlardaysa ses sinyali zaten stereo olarak verilir; bunedenle dekorelasyon kendini devreden çıkararak stereo sinyale uyumsağlar. Sinema salonlarına göre çok daha küçük mekanlarda kullanılan evsineması sistemleri, görece daha küçük hoparlörlere sahiptir.Dolayısıyla, bas sesler için ek bir subwoofer’a ihtiyaç duyulur. THX’inbas yönetimi, düşük frekanslı bas seslerin doğrudan subwoofer’ayönlendirilmesini sağlayarak diğer hoparlörlerinizin performansınıarttırır. Digital 5.1 kayıtlarda da, bas seslerin üst eşiğinidenetleyerek subwoofer’a aşırı yük binmesini önler.

THX için gerekenler

Daha önce söylediğimiz gibi, ses sisteminin müzik kayıtlarında ayrı,film kayıtlarında ayrı bir performans göstermesi gerekir. Evde filmizleyen insanlar, genellikle koltuklara kanepelere yayılmış haldedir;dolayısıyla öndeki kanalların bir yandan geniş bir açıya yayılabilenöte yandan da ekrandaki hareketlerle bire bir uyumlu olan bir sesüretebilmesi gerekir. Bu durum, merkezi hoparlörün eklenmesiyle ve önhoparlörlerin yatay bir düzleme sesi dağıtabilmesiyle sağlanır. Sesindikey dağılması sınırlı tutulur; zira müziğin e ses efektlerininmerkezi hoparlörden gelen konuşma seslerini bulandırmaması gerekir.THX, surround kanallar için kullanılacak hoparlörlerin ”dipol” (çiftyönlü) olmasını öneriyor. Oturma noktasının sağına va solunayerleştirilen bu hoparlörler, ses doğrudan kulağınıza yönlendirmekyerine odanın ön ve arka duvarına doğru yönlendirilir. Böyleceizleyicide bir mekan hissi oluşması sağlanır. THX için kullanılacaksubwoofeer’lar, insan kulağının duyabileceği en düşük frekans olan 20Hzde dahil olmak üzere tüm frekansları verebilir olmalıdır. Öte yandan,bir patlamanın insanı yerinden hoplatan sesini verebilmek için 105desibelik bir ses yüksekliğine ulaşabilbelidir; üstelik bu işi de sestehiçbir bozulma, distorsiyon yaratmadan yapmalıdır.Kimi THX onaylısistemlerde, bu nedenle çift subwoofer kullanılabilir.Amplifikatörlerse, hoparlörlerin aksiyon sahnelerinde sık sıkkarşılaştığımız üst eşik düzeyindeki sesleri bozulmadan verebilmesinisağlayacak denli güçlü olmalıdır. Aynı zamanda, yüksek ses düzeyinibozulmaya neden olmaksızın uzun süre koruyabilecek özelliklere sahipolmalıdırlar.

THX Tarihi

1982
George Lucas teknolojisinin son ürünü postprodüksiyon derdinedüşmüştür. Bir çok araştırmanın ardından, Lucasfilm mühendisleri miksajodaları için ideal olarak tanımlana
n bir ortam geliştirirler. Buortamda, THX sistem geliştirilir. İlk THX miksaj odası Lucasfilmbinasında açılır.

1983
Lucasfilm’in THX birimi devreye girdi. THX Sistemi tanıtımın ardındanHollywood camiasında kabul gördü. İlk iki THX sineması ”Return of theJedi”- Jedi’nin Dönüşü’nün ilk gösterime ev sahipliği yapmak üzeredevreye girdi.

1990
THX Ev Programı start aldı. Lucasfilm mühendisleriyle ses-görüntüsanayisinin önde gelen üreticileri, THX teknolojisini tüketicielektroniği alanına aktarmak için kolları sıvadı.

1993
THX Lazer Disk Programı ortaya çıktı. Lucasfilm, stüdyolara video diskprodüksiyonu aşamasında kalite kontrol hizmeti vermeye başladı.

1994
Ev elektroniği alanında üretilen ilk ”dört başı mamur” THX sistemi, ”Complete Home THX System”, tanıtıldı.

1996
Lazer Disk Programı, DVD ve video kasetleri de içerecek şekilde genişledi. Adı ”THX Mastering Program’a dönüştü.

1997
Dünya çapında THX sertifikası alan sinema ve miksaj stüdyosu sayısı1.600’e ulaştı. Pazardaki THX sertifikalı ev elektroniği ürünlerininsayısı 250’yi buldu.

1998
THX, DVD standartları için sertifika standartlarını açıkladı.

1999
THX, Dolby Laboratuarları’yla el ele verip Surround EX’i yarattı. THXLucasfilm yapımcılıkla birlikte, prodüksiyonu baştan sona dijitalolarak gerçekleştirilmiş ilk filmine imza attı: ”Star Wars Episode 1”.

2000
THX sertifikalı sinema sayısı, dünya çapında 2.700’e ulaştı.

2001
THX ”THX Multimedia’yı devreye soktu. Dünyanın tamamı onaylanmış ilkTHX Multimedia Ssitem’i ortaya çıktı (Dell THX sertifikalıbilgisayarlar ve bilgisayarlarla birlikte kullanılabilen, Türküye’dedaha yüzünü göremediğimiz Klipsch Promedia serisi hoparlör, sesişlemcisi takımları).

THX Ev Sineması Rehberi

THX Ev Audio Sistemi nedir?
Çok kanallı, ev ses sistemleri için tasarlanmış bir çözümdür. Buçözümün üretilmesinin altında, aslında büyük sinema salonları içinüretilmiş olan sinema ses kayıtlarının ev içinde aynı performansıgösterememesi yatar. Bu durumun iki sonucu vardır:

1. Büyük salonlar için üretilmiş kayıtların evde dinlenmesi sonucunda oluşan ses farklılıklarının giderilmesi.
2. Çok kanallı ses yayınında ortaya çıkan farklı ses alanlarının düzgün bir şekilde yeniden üretilmesi.

THX Ev Sistemi Dolby Digital ve DTS’le uyumlu mu?

Evet. Bütün sinema ses kayıtları -genellikle- 4 ve 5.1 kanala göreüretilir. THX’in yaptığı bu ses kayıtlarını yeniden işleyerek evortamına uygun hale getirmektir.

THX Ev hoparlörleri müzik dinlemek için uygun mu?

Evet. THX Ev sineması için üretilen hoparlörler çok kanallı sese (4 yada 5.1 kanal) uygun olarak üretilir. Müzik dinlerken ön hoparlörlerdendaha berrak bir ses alırken surround hoparlörlerin oluşturduğu mekanhissi de artar.

4 ya da 5.1 kanal için üretilmiş bir kaydı THX Ev Audio Sistemi’nde dinlemenin ne yararı var?

1. Daha doğal bir ses dengesiyle karşılaşırsınız. Sıradan ev sessistemlerinde dinlediğiniz film kayıtları, olağandışı ”parlaklıkta”bir ses verir.
2. Konuşmalar daha belirgindir. 5.1 kanal miksajlarında, 5 ana kanalıntümü de aynı anda devrededir. Bu nedenle kimi aksiyon efektlerininkonuşmaları anlaşılmaz, duyulmaz hale getirmesi, bastırması mümkündür.THX’de ise yüksek ya da karmaşık ses efektlerine karşın konuşmalarrahatlıkla ayırt edilebilir.
3. Ön ve surround hoparlörlerden gelen sesler birleştiği için, sesinyarattığı psikoakustik etki daha güçlüdür. Kendinizi filmin içindehissetmeniz kolaylaşır.
4. Sesin görüntüyle uyumu daha fazladır.
5. Filmin ses kaydının yaratabileceği ses bozulmaları azalırken, basseslerin en alt iki oktavını daha açık ve net bir şekildeduyabilirsiniz.

THX’ten yararlanmak için bütün sistemin THX uyumlu olması mı gerekir?

Hayır. Bütün parçalar, hoparlörler, alıcı, subwoofer, amplifikatör,equalizer, kablolama, ev sinemasının ses üretiminde ayrı ayrısorunların üstesinden gelir. Herhangi bir ev sineması sistemindeherhangi bir THX sertifikalı bileşeni kullanmak mümkündür. Ancak bütünbileşenlerin THX sertifikalı olması apayrı bir surround ses etkisiyaratır.

Hangi THX?

Karşılaştığınız ev eğlencesi ürünlerinin üzerinde birden çok THXibaresi görebilirsiniz. Endişeye mahal yok; hepsi temel THXözelliklerine sahiptir. İşte farkları…

THX Ultra
Aslında stüdyolar için tasarlanmış, başlangıcından bu yana THX olarak bildiğimiz şey. Temel THX özelliklerinin hepsini içeriyor.

THX Select
Daha küçük mekanlarda aynı THX kalitesini sağlamanın yanı sıra, boyutve tasarım olarak sistemlerin daha esnek olmasına da olanak veriyor.Dolayısıyla daha ucuz bir çözüm alternatifi olabiliyor.

THX Surround EX
Sinema salonları için tasarlanmış olan Dolby Digital Surround EX’in evsinemalarına uyarlanmış versiyonu denebilir. Bu sistemde, varolansurround hoparlöre bir de arka surround ses alanı eklenebiliyor.Böylece, sağ ve sol surround hoparlörlerin arasına, arkanıza bir ya daiki surround hoparlör daha eklemek mümkün. Bu sisteme göre kodlanmışDVD’ler, 5.1 Digital sistemlerle de uyumlu.ş THX Surround EX’inuygulandığı ilk film tabii ki bir Lucas filmi: ”Star Wars Episode 1Tonguehantom Menace”.

THX Ultra 2
Lucasfilm’in yeni THX numarası. Eylül 2001’de duyulan bir sistem, çokkanallı herhangi bir programı, 8 kanal üzerinden yayınlayabiliyor. 5.1ya da daha yüksek kanal için hazırlanmış kayıtları işleyen Ultra 2,sesi 7 hoparlör ve bir subwoofer’a uygun olarak yeniden düzenliyor.Böylece sisteme iki de arka surround hoparlör ekleyip daha çevresel,mekan oluşturan bir ses elde ediyorsunuz.