Kompanzasyon sistemlerinde Kondansatörler

Kompanzasyon sistemlerinde Kondansatörler
Kondansatör; iki iletken plâka arasına bir yalıtkan elemanın yerleştirilmesinden

meydana gelmiştir. Kondansatörler belirli sığa (kapasite) değerleri olan elemanlardır.

Sığa
(kapasite), levha yüzeyinin büyük veya aralarındaki uzaklığın küçük olmasıyla arttırılabilir.
Sığa birimine Michael Faraday’ın onuruna FARAD denir. Kondansatör sembolleri ve ilgili
semboller resim 2.1’deki gibidir. Elektronik devrelerde dirençlerden sonra en çok kullanılan
parçalardır.
Resim 2.1: Değişik kondansatörler ve sembolleri
Gerilim katlayıcı devrelerde, zamanı geciktirme devrelerinde, doğrultucu devrelerde,
kuplaj devrelerin akım ve gerilim arasında faz kaydırmasında (bir fazlı motorların ilk
hareketini sağlamada), güç kat sayısını düzeltmede vb. yerlerde kullanılır.
Kondansatörler kompanzasyon panosunun en önemli elemanıdır. Güç kat sayısının
düzeltilmesi görevinde bulunurlar.
Büyük şebekelerin yükleri çoğu zaman endüktif karakterdedir. Endüksiyon prensibine
göre çalışan trafolar, motorlar, bobin vb. tüketiciler çalışmaları için manyetik alanın
oluşturulmasında mıknatıslanma akımı çekerler. Mıknatıslanma akımı elektroteknikte reaktif
akımdır. Bu akıma karşı gelen güç ise reaktif güçtür. Bu tüketiciler bağlı bulundukları
şebekelerin güç kat sayılarını küçültürler. Güç kat sayısının küçülmesi enerji iletim ve
dağıtım hatlarında gerilim düşümlerine ve güç kayıplarına neden olur. Bu durum verimi
azaltır. Düşük güç kat sayılı yükler alternatör, transformatör ve devre elemanlarının
kapasitelerinin gereksiz yere büyük tutulmalarına da neden olur.